hieronder verkend wat ‘toezicht houden’ eigenlijk is. ://e-overheid.nl/e-overheid-2.0/live/binaries/e-overheid/publicaties/minderlastmeereffect.pdf)
31 KB – 18 Pages
PAGE – 3 ============
Kader voor het maatschappelijk toezicht op de tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen 31. Commissies van toezicht 5 3. Positie van de commissie van toezicht als toezichthouder 9Maatschappelijk karakter van het toezicht 9Onafhankelijkheid 9Onpartijdigheid 104. Aard en doel van het toezicht 11Grenzen en accenten van het toezicht 11Domein van het toezicht 115. Werkwijze in het toezicht 13Informeren en beoordelen 13Het geven van informatie, het jaarverslag 13Inzichtelijke werkwijze 146. Verhouding en communicatie met andere toezichthouders en inspecties 15
PAGE – 5 ============
Kader voor het maatschappelijk toezicht op de tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen 5 Er is een commissie van toezicht (c.v.t.) bij elke justitiële inrichting. Dat kan dus zijn een gevangenis, huis van bewaring, justitiële jeugdinrichting, inrichting voor forensische zorg of een ‚bijzondere voorziening™ zoals een uitzetcentrum voor vreemdelingen die het land moeten verlaten. Een c.v.t. kan een of meer locaties van een inrichting bestrijken. Een c.v.t. vervult drie taken: -rechtspraak (beklag van een ingeslotene tegen een beslissing van de directeur); -advisering (aan de inrichtingsdirecteur of aan de minister van Justitie); -toezicht (op de tenuitvoerlegging in de inrichting). In de c.v.t. zitten burgers uit de regio waar de inrichting in ligt. De wet schrijft voor dat er in elk geval een rechter, advocaat, arts en deskundige op het gebied van het maatschappelijk werk deel uitmaken van de c.v.t. Verder is de c.v.t. vrij in haar samenstelling, waarbij de wet wel bepaalt dat de commissie een afspiegeling van de samenleving vormt. De leden van de commissie worden benoemd op grond van hun deskundigheid, maatschappelijke kennis en ervaring. De leden worden op voordracht van de commissie benoemd door de minister van Justitie.
PAGE – 8 ============
Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming 8handhaving (gericht op repressie, kan gepaard gaan met dwang). De Kaderstellende visie kent het toezicht de volgende functies toe: Toezicht bevordert de naleving van regels. Toezicht levert informatie over de prijs en kwaliteit van dienstverlening door zelfstandige organisaties. En toezicht informeert minister, parlement en samenleving over ontwikkelingen in de praktijk en de effecten van beleid. Op basis van deze informatie kan de minister zonodig bijsturen. Toezicht ondersteunt de ministeriële verantwoordelijkheid en heeft daarnaast een maatschappelijke functie. In deze notitie wordt verkend welke functies en aspecten van toezicht speciaal relevant zijn voor de commissies van toezicht.
PAGE – 9 ============
Kader voor het maatschappelijk toezicht op de tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen 9 De commissie van toezicht heeft de positie van een extern, onafhankelijk maatschappelijk toezichthouder. De term maatschappelijk toezicht onderscheidt dit toezicht van ambtelijke inspectie (hier wordt verder op ingegaan in paragraaf 5). De wenselijkheid van onafhankelijk, maatschappelijk toezicht op de manier waarop de overheid straffen en maatregelen ten uitvoer legt is in ons land een algemeen aanvaard burgers verregaand in hun vrijheid. Dit legt een grote verantwoordelijkheid bij de overheid, niet alleen tegenover hen die zij aan vrijheidsbeneming onderwerpt maar ook tegenover de samenleving als geheel. Gedetineerde burgers mogen er op rekenen dat er vanuit de vrije maatschappij op wordt toegezien dat de overheid zich met zorg en correct jegens hen gedraagt. onderdeel uit van de organisatie waarop zij toezicht houdt. Personen van wie de onafhankelijkheid of onpartijdigheid in het geding zou kunnen komen door hun positie of door de aard van hun werk zijn uitgesloten van benoeming in de commissie of als secretaris. Daarbij is bijvoorbeeld te denken aan ‚ambtenaren werkzaam onder verantwoordelijkheid van de minister van Justitie, medewerkers van een inrichting, instelling of inspectie in de betreffende sector™ 2. Gelet op het maatschappelijke belang van het bestaan van extern onafhankelijk toezicht op het gebied van justitiële overheidsbemoeienis, zijn in verschillende nationale wetten en regelingen en internationale verdragen dergelijke toezichtfuncties voorgeschreven en geregeld. Het bestaan van onafhankelijk toezicht op situaties van vrijheidsbeneming is vastgelegd in 3. Over de bevoegdheden van de onafhankelijke toezichthouder is bepaald: The national preventive mechanisms shall be granted at a minimum the power: (a) To regularly examine the treatment of the persons deprived of their liberty in places protection against torture and other cruel, inhuman or degrading treatment or punishment;(b) To make recommendations to the relevant authorities with the aim of improving the treatment and the conditions of the persons deprived of their liberty and to prevent torture and other cruel, inhuman or degrading treatment or punishment, taking into 2 (zie art. 13 Penitentiaire maatregel, 16 Regeling justitiele jeugdinrichtingen, 10 Regeling verpleging ter beschikking gestelden) 3 Optional Protocol to the Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment New York van 18
PAGE – 10 ============
Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming 10consideration the relevant norms of the United Nations; (c) To submit proposals and observations concerning existing or draft legislation. Vergelijkbare bepalingen zijn te vinden in artikel 93 van de Europese Gevangenisregels, een aanbeveling van de Raad van Europa waaraan ook Nederland zich heeft verbonden: 1. Unless the national supervisory authority is capable to do so each prison shall be monitored by a government-funded, independent local supervisory committee. 2. management and staff the committee shall continually assess the conditions of detention and the treatment of the prisoners.3. prison management and to the national supervisory authority. 4. any time to all parts of any prison. 5. The committee may interview in private prisoners and may communicate freely with any person or body which it believes is able to can supply relevant information. nationale en internationale regels en regelingen. Dat de commissie zich bezighoudt met de rechtsbescherming van justitiabelen maakt haar niet tot een behartiger van hun belangen. De detentie geeft de gedetineerde een ondergeschikte en afhankelijke positie. De commissie zorgt voor balans tussen inrichting en gedetineerde.
PAGE – 11 ============
Kader voor het maatschappelijk toezicht op de tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen 11De minister van Justitie is politiek-maatschappelijk verantwoordelijk voor een humane tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen, die mede gericht is op maatschappelijke reïntegratie. De directeur van de inrichting is hier operationeel verantwoordelijk voor. Deze verantwoordelijkheden vormen een belangrijke referentie voor de vorm en inhoud van het toezicht. op het functioneren van de inrichting in al zijn facetten? Hierbij is het van belang te constateren dat de c.v.t. niet de enige toezichthouder is. Ook het Openbaar Ministerie, de DJI, de Inspectie voor de Sanctietoepassing, de Inspectie Jeugdzorg en andere, meer gespecialiseerde toezichthouders hebben hun verantwoordelijkheid ten aanzien van het functioneren van de inrichting en/of de bejegening van de ingeslotenen (zie ook paragraaf zijne™ te laten doen maar ook om de toezichtlast voor de inrichting binnen redelijke perken te houden. Het toezicht van de c.v.t. wordt begrensd door hetgeen juist van een maatschappelijk toezichthouder gevraagd wordt. Dat heeft consequenties voor de deskundigheid waarover de c.v.t. dient te beschikken. Een voorbeeld van discussie over de grenzen van het toezicht is het onderwerp brandveiligheid. Een commissie van toezicht zal niet kunnen zeggen fidaar hebben we geen verstand van, dus daar gaan we niet overfl. Maar ligt het in de rede dat de c.v.t. op dit punt zelf waarnemingen doet, conclusies trekt en actie onderneemt? De bevoegdheden van de c.v.t. gaan in zijn algemeenheid al niet ver. Het constateren van een (brand) onveilige situatie vraagt toch wel om ingrijpen. Eenzelfde redenering geldt voor ‚technische™ items als arbeidsomstandigheden voor de gedetineerden, veiligheidsmaatregelen op de arbeidszaal, klimaatbeheersing, om onderwerpen als deze over te laten aan een instantie die ook in actie kan komen als dat nodig is. De c.v.t., of de ISt, behoeft dan niet verder te gaan dan zich ervan te vergewissen dat de directie regelmatig inspecties op dit vlak laat uitvoeren en het nodige doet met de resultaten daarvan. Wat is dan wel het domein van de c.v.t.? De wet stelt het hierbij ‚de tenuitvoerlegging van de sanctie™ centraal. Daaruit kan de verwachting worden afgeleid dat de c.v.t. zich dus in het bijzonder richt op datgene dat het verblijf in een justitiële inrichting tot straf of vrijheidsbeperking maakt. De wet kent de gedetineerde als zodanig bepaalde rechten toe. De tenuitvoerlegging houdt noodzakelijkerwijs een element van bejegening in. Het zijn daarom de rechtspositie en bejegening waar het de c.v.t. om zou moeten gaan. Hierbij is bejegening te verstaan in een brede betekenis, die alles omvat wat de gedetineerde als
31 KB – 18 Pages